Trở Về Nguồn

Để cung cấp thêm tư liệu cho những suy tư về căn tính và đoàn sủng của Dòng, Dựng Lều xin giới thiệu một số tài liệu liên quan đến lịch sử và các Đấng tổ phụ của Dòng. Những tài liệu này trích dịch từ những báo cáo thường niên của các vị thừa sai (MEP) ở Capuchia và từ Bản tin của Hội Thừa Sai Paris (MEP) vào những năm đầu thế kỉ 20, tức thời kì khai sinh của Dòng Thánh Gia

Bối cảnh kitô giáo thời đầu thế kỉ 20 (tiếp theo kì trước)

Báo cáo năm  1932

Dân số công giáo : 76.135 người
Rửa tội người lớn : 2.309 người
Rửa tội trẻ em bên lương : 7.334 người

Khi so sánh số tín kitô hữu năm nay va năm trước, Đức cha Herrgott viết: chúng tôi nhận thấy rằng có một sự suy giảm khoảng 600 người. Sự giảm sút này là do tỉ lệ tử vong trẻ em khá cao ở một số vùng, và do sự di cư trở về quê quán (Bắc Kỳ và những vùng khác) của 2.845 kitô hữu. sự sút giảm về con số này không phải là sự dừng lại của việc loan báo Tin Mừng. Ngược lại, chúng ta phải tạ ơn Chúa cách mãnh liệt về những phúc lành  mà Ngài đã đoái thương đối với những công việc của những người thợ trong cánh đồng truyền giáo. Bởi vì công việc năm nay thật là tốt đẹp so với các năm đã được ghi nhận.

Cha Thái, cha sở Cái Côn, vui mừng thành lập một cộng đoàn mới trong hạt của ngài. Nài đã rửa tội 98 người, và một giáo lí viên đang dạy đạo cho một gia đình, trong khi vẫn tiếp tục dạy giỗ những người tân tòng về đời sống kitô giáo.

Lần trở lên từ cửa Bassac tới Năng Gù, bên tả ngạn của con sông, chúng ta thấy những tàn tích của một cộng đoàn Kitô giáo Tham buôn thời xưa, rất sầm uốt thời thế kỉ thứ 19, sau đó bị tàn phá bở sự xâm lấn của người Xiêm, và sự bách hại của các hoàng đế An nam. Chỉ còn sót lại dấu vết của ngôi thánh đường và nghĩa trang, là những thứ mà những những kẻ giáo xâm lược luôn luôn tôn trọng dù họ là ngoại giáo. Hiện thời dân cư ở đây rất đông và rất ôn hoà. Bị Cộng sản ra sức lôi kéo, vì thế họ bị chính phủ nghi ngờ, một số đông đến tìm cha Collot và xin cha bảo vệ họ và hứa sẽ trở thành Kitô hữu. Nắm lấy thời cơ, cha đã đến thăm họ. Ngài đã quyết định xây một căn nhà trước mắt dùng làm nơi hội họp, tương lai sẽ trở thành nhà xứ. Một giảng viên giáo lí tuyệt vời từ Banam,một người hiền lành và cẩn trọng, chịu trách nhiệm dạy học cho trẻ em và thu hút những người dự tòng. Công việc thành công rất tốt đẹp. Trong chuyến thăm mục vụ, tôi đã ghé thăm nơi này cùng với cha Collot. Chúng tôi rất ngạc nhiên một cách đầy sung sướng khi đến đây. Người ta đứng đầy ven bờ sông. Cả làng ở đó để đón chúng tôi. Hai mươi ba người đã được rửa tội, rất nhiều người khác đang học đạo, và một số lớn khác cũng muốn bắt chước họ làm như vậy. Ngày hôm sau phần lớn những người tân tòng và ngoại giáo đến Năng Gù để dự lễ thêm sức. Họ ngây ngất khi thấy 426 người lãnh bí tích thêm sức và hàng ngàn người lên rước lễ. Một cách con người mà nói, điều gây ấn tượng hơn nữa là cha Collot đã mời họ dùng cơm tại căn phòng rộng lớn trong ngôi trường mới của ngài. Từ thời điểm này, phong trào trở lại đạo tăng mạnh, và người anh em của chúng ta hy vọng sẽ có một mùa gặt bội thu vào năm tới. Ngài còn cho biết, trong số những người chuẩn bị lãnh Phép Rửa, có một gia đình đã từng là thân hào và rất có thế giá  trong vùng. Cuối cùng, một bé gái của họ đọc Bài Thương Khó trong gia đình, bà mẹ lắng nghe chăm chú và sau đó nói với các con của bà rằng: “Vì Thiên Chúa tốt lành quá tốt với mọi người, làm sao chúng ta lại không yêu Ngài và không theo Ngài cho được”. Bằng cách dạy giáo lý cho bé gái này, bé đã dạy cho cả gia đình và những người chung quanh.

Ở Châu đốc, cha Béquet đã rửa tội cho 20 dự tòng trong cộng đoàn ngài vừa thiết lập tại Kinh Xáng. Ngài cũng xây dựng ở đây một nhà thờ xinh xắn mà các tân tòng rất tự hoà và các người ngoại rất ngưỡng mộ. Ngày làm phép nhà thờ, tiếp theo là ban phép thêm sức, chúng tôi rất sung sướng khi nghe những người tân tòng đọc kinh mà cứ tưởng họ là người đạo dòng, và thấy họ tham dự vào tất cả các cử hành phụng vụ một cách hết sức sốt sắng và đúng đắn.

Công việc chung của công tác truyền giáo vẫn tiến triển bình thường. Tháng hai vừa rồi, chủng viện ra trường thêm 11 tân linh mục bản xứ. Tuy nhiên do có nhiều linh mục qua đời trong thời gian vừa qua, cộng với nhiều vị phải nghỉ hưu vì bệnh tật,  nên con số tân linh mục đáng kể này cũng không đủ cho phép chúng tôi thực hiện những dự tính của mình.

Được sự chấp thuận của Toà Thánh cho phép thành lập một tu hội tận hiến với tên gọi “Các Tu Huynh Giảng Viên Giáo Lí Thánh Gia”, chúng tôi đã mở tập viện ở Banam với 5 tập sinh, bắt đầu ngày 15/08/1931. Ý định của chúng tôi là ghép tu hội này vào Trường Giảng viên giáo lí được Đức cha Bouchut thành lập năm 1906, bằng cách thay đổi một số điều mà hoàn cảnh đòi hỏi. Cha Blondet vẫn là giám đốc, cha Tứ, người bản xứ, trước là thầy dòng Trappistes Phước Sơn làm giám tập.

Các thầy Lasan, dù khó khăn về thời gian, vẫn duy trì các trường học của họ. Cũng như các xơ, họ cũng phải chấp nhận hy sinh tiền bạc, hạ thấp tiền ăn học, đặc biệt đối với các em người lương. Trong công tác nặng nề ngày, Thiên Chúa Quan Phòng đôi khi cũng dành cho họ những niềm vui để bù lại công khó của họ. Như thầy Giám đốc trường ở Nam Vang nói với chúng tôi về sự hạnh phúc của Thầy cũng như các đồng nghiệp khi vào tháng 5 vừa qua đã có thể giới thiệu 5 em chịu Phép Rửa. Thày còn nói thêm rằng: “Tất cả học sinh trường Miche, trong đó 258 ngoại so với 60 là có đạo, và một phái đoàn của trường thánh Phêrô đã tham dự cử hành này”.

Lạy Chúa xin ban cho chúng con được ơn sống thánh thiện hầu thúc đẩy nhanh chóng sự trở lại của nhiều người ngoại chung quanh chúng con.

Thông Phán trích dịch