Từ hai cái chết

Trong tháng 10 vừa qua, có hai cái chết không những để lại trong lòng bao người rất nhiều xúc cảm, mà còn là đề tài được các phương tiện truyền thông đặc biệt chú ý. Đó là cái chết (tự tử) bất ngờ của diễn viên điện ảnh thuộc loại bậc nhất của Hàn quốc Choi Jin Sil, khi mới 40 tuổi và cái chết của Sơ Marie Emmanuelle ở tuổi 99.

Hai cuộc đời

Cả hai đều là những nhân vật rất nổi tiếng. Cô Choi là một diễn viên đó thể nói là tài sắc vẹn toàn. Một diễn viên rất thành công, nổi tiếng và được yêu mến không chỉ ở Hàn quốc mà còn trên thế giới. Năm 2000, Chị kết hôn với một người cũng rất nổi tiếng, vận động viên bóng chày Jo Sung Min. Cuộc hôn nhân nổi tiếng của cặp trai tài gái sắc này được mệnh danh là “cuộc hôn nhân thế kỉ”. Tuy nhiên, nghịch lí thay, cũng từ đó chị bắt đầu gặp không ít trắc trở trong đời sống gia đình và cá nhân. Chính điều này đã đẩy chị vào tình trạng trầm cảm và chị đã tìm đến cái chết vào ngày 2/10 vừa qua.

Sơ Emmanuelle thì được mọi người biết đến qua khuân mặt luôn rạng rỡ nụ cười, qua những cách nói thẳng thắn táo bạo và nhất là qua nhiều năm hoạt động không mệt mỏi vì những người nghèo khổ và bị bỏ rơi. Vốn là một nữ tu bình thường chẳng có gì phi thường. Dạy học ở Thổ Nhĩ Kỳ (suốt 28 năm), ở Tunisi rồi ở Ai cập. Chính vào ở cái tuổi về chiều (61 tuổi), sống với những người lượm rác ở vùng ngoại ô nghèo khổ của thủ đô Cairô của Ai cập, mà cuộc đời Sơ Emmanuelle đã mang một màu sắc mới. Sơ thú nhận rằng: “Tôi như một con chim, sau 40 năm, cuối cùng cũng đã bay được đến nơi mà đôi cánh muốn đưa nó tới”. Sơ đã đến ở d’Ezbet El-Nakhl, ngoại ô nghèo nàn của thủ đô Cairô, trong suốt 22 năm, trong một túp lều dành cho thú vật, rộng khoảng 7,5m², không điện nước.

Từ việc đến sống chung với họ, hiểu và chia sẻ nỗi khổ đau của họ, Sơ Emmanuelle đã bôn ba khắp nơi để tạo nên những hệ thống, những mối liên hệ nhằm giúp những người kém may mắn và bị xã hội bỏ rơi. Đến bất cứ nơi nào, tiếng nói đầy sức thuyết phục của Sơ cũng làm rung chuyển lòng người ở đó, và từ đó các nguồn tài trợ đã bắt đầu tuôn về. Nhờ vậy mà các công trình vì người nghèo liên tiếp mọc lên: Trung tâm y tế xã hội Salam, các vườn trẻ, các trường học, các trạm phát thuốc, các xí nghiệp sản xuất tạo việc làm cho các người vô gia cư,…

Ở vào tuổi 83, tuy về hưu dưỡng tại Pháp theo lệnh của Bề trên, nhưng tiếng nói của Sơ vì người nghèo vẫn luôn vang lên đến mọi miền trên thế giới, qua các phương tiện thông tin đại chúng. Sơ trở thành một người nổi tiếng và được xếp vào hàng thứ 5 trong số những người được dân Pháp yêu mến nhất, theo các nhóm điều tra Ifop-IDD thực hiện năm 2003.

Hai cái chết

Ngày 2 tháng 10, cả Hàn quốc sửng sốt trước tin về cái chết của Choi Jin Sil. Bông hoa giải trí được yêu mến bậc nhất của xứ Hàn đã treo cổ trong nhà tắm. Cảm xúc của người dân xứ hàn càng bị khoét sâu khi họ chưa kịp quên cái chết không kém phần bi đát của một ngôi sao khác cũng trong làng giải trí nước mình, Ahn Jae Hwan vào tháng 9 vừa qua. Chưa đầy 1 tháng, họ đã phải chứng kiến hai cái chết bi thảm của những những ngôi sao được yêu mến nhất.

Ngày 20 tháng 10 cả thế giới bùi ngùi, xúc động và thương tiếc khi nhận tin Sơ Emmanuelle “lịm tắt trong giấc ngủ” (lời lẽ của báo la Croix). Dù nằm trên giường bệnh đã lâu, dù cái chết đã được báo trước, tuy nhiên sự ra đi của Sơ Emmanuelle vẫn gây nên một cảm xúc sững sờ và những nuối tiếc khôn tả nơi nhiều người.

Sơ Emmanuelle đón nhận cái chết một cách nhẹ nhàng như một cuộc hiệp nhất của tình yêu: “Càng nhiều tuổi tôi càng thấy mình đáng thương, theo nghĩa là thiếu tình yêu, tình huynh đệ, sự thông minh trước mầu nhiệm của Thiên Chúa. Tôi không còn điều khiển gì, không sở hữu gì, cuối cùng tôi có thể để mình như giọt nước trôi vào đại dương Tình yêu”

Và sau cái chết…

Cái chết của cô Choi thật quá bất ngờ. Bất ngờ đối với tất cả mọi người. Chính vì thế mà câu hỏi được đặt ra ngay sau đó là: Đâu là nguyên nhân dẫn đến cái chết? Cảnh sát tức khắc vào cuộc để điều tra. Và với những chứng cớ có được, cũng không khó khăn lắm để đưa ra một câu trả lời: Cô đã không chịu nổi những lời đồn đại thị phi nói rằng chính cô đã gây ra cái chết của nam diễn viên Ahn Jae Hwan, và cô đã chọn cái chết để chứng tỏ mình trong sạch. Trong những lời bộc bạch cuối cùng của đời mình, Choi Jin Sil đã buồn bã nói: "Có thể nếu tôi chết đi, mọi người sẽ tin tôi vô tội. Tên tôi là Choi Jin Sil (Jin Sil trong tiếng Hàn nghĩa là thành thật), nhưng giờ đây, mọi người cho rằng tôi là kẻ lừa đảo, hại bạn bè và gọi tôi là Choi "dối trá". Điều này khiến tôi thực sự chán nán và tuyệt vọng. Biết rằng, nếu tôi không còn trên cõi đời này, hai bé Hwan Hee và Soo Min sẽ buồn lắm. Nhưng thà như vậy, còn hơn để cho các con tôi bị coi là con của một người phụ nữ xấu xa. Tôi sẽ là một người mẹ tốt, một người mẹ trong sạch, bởi vậy, có thể, cái chết của tôi sẽ khiến mọi việc trở nên tốt hơn".

Thế là cô đã chọn cái chết để khép lại trang sử đời mình, bỏ lại sau lưng đầy sự tiếc nuối và xót xa, nhất là đối với những người thân, đặc biệt là hai con gái mà cô rất mực quí mến. Rất đông giới nghệ sĩ và dân chúng tuôn đến để chia sẻ thương tiếc và từ biệt cho một ngôi sao bạc mệnh.

Ngay sau khi tin về sự ra đi của Sơ Emmanuelle được loan đi trên các phương tiện thông tin đại chúng, các nhân vật quan trọng đồng loạt lên tiếng để bày tỏ sự ngưỡng mộ yêu mến đối với Sơ, đồng thời thương tiếc về sự mất mát lớn lao này:

Đức hồng y André Vingt-Trois, Tổng giám mục Paris nói: “Cho đến hơi thở cuối cùng, Sơ Emmanuelle đã chứng tỏ, một cách không mệt mỏi, một nghị lực lớn lao và một đức tin không lay chuyển”

Cha Lombardi, phát ngôn viên Toà Thánh tuyên bố như sau: “Sơ Emmanuelle là một khuân mặt vĩ đại của bác ái kitô giáo. Đời sống chứng nhân của Sơ đã chỉ ra làm thế nào đức bác ái kitô giáo thành công vượt trên những khác biệt quốc gia, sắc tộc và tôn giáo. Sự dấn thân hiệu quả của Sơ vượt qua mọi biên giới như mẹ Têrêxa Calcutta”.

Liên Hiệp Tin Lành Pháp ngưỡng mộ “người luôn thách thức những điều không thể”, “một người phụ nữ quyết đoán, nhiệt tình và tự do, người tin vào sự lạc quan không giới hạn”.

Dalil Boubakeur, viện trưởng đại giáo đường Paris tỏ ra “vô cùng xúc động bởi sự ra đi của người tiên phong vĩ đại của sự liên đới nhân loại của thế kỉ 20”.

Đối với tổng thống Pháp Nicolas Sarkozy: “Sơ là chị em của tất cả chúng ta. Là một người tin với niềm xác tín cao độ, nhưng cũng là một người hành động. Với Sơ, đức ái diễn tả bởi những hành động cụ thể của sự liên đới và của tình huynh đệ trên khắp thế giới. Một người lanh lợi, tươi cười, đầy tràn nghị lực, với những lời lẽ thân mật, luôn biết tra vấn chúng ta, đụng chạm vào trái tim, vào xác tín của chúng ta. Sơ yêu mến hết mọi người và chúng ta cũng yêu mến Sơ. Chúng ta đã bắt đầu nhớ Sơ rồi”.

Cựu tổng thống Pháp Jacques Chirac ca ngợi Sơ là “một người phụ nữ tuyệt vời, đầy  quảng đại, nhân bản và khôn ngoan”. Bà Bernadette Chirac nhấn mạnh thêm rằng: “Sơ biết tập hợp, vượt trên vấn đề tôn giáo, những người tin cũng như người không tin, thuộc mọi thế hệ, già cũng như trẻ, Sơ không để một ai có thể thờ ơ, Sơ muốn lôi kéo mọi người đến tình yêu dành cho tha nhân”.

Hai người phụ nữ. Hai người đều nổi tiếng. Mỗi người mỗi vẻ. Hai người đều được nhiều người yêu mến. Sự ra đi của họ đều để lại những xúc cảm mạnh mẽ nơi nhiều người. Tuy nhiên những xúc cảm và tình cảm đó không cùng một chiều hướng và một cung bậc. Nó tùy thuộc vào cách người ta sống và chết như thế nào.

Dom. Ninh Nguyễn Thông Phán