HOÀN CẢNH & CUỘC SỐNG

Cuộc sống của mỗi người luôn gắn liền với những hoàn cảnh nhất định. Có những cuộc sống được gắn với những hoàn cảnh nhung lụa, thuận lợi, dễ chịu và thoải mái. Nhưng bên cạnh đó cũng có biết bao nhiêu những mảnh đời phải sống chung với những hoàn cảnh đau thương và nghiệt ngã. Nhiều lúc hoàn cảnh có thể chi phối và lấn át các mối quan hệ và cuộc sống của con người. Con người đã có thói quen đổi thừa cho hoàn cảnh mỗi khi thất bại. Thập chí có người còn cho rằng hiện tại của đời tôi là một định mệnh của hoàn cảnh. Hoàn cảnh đôi lúc đã quật ngã biết bao nhiêu con người, không chỉ những giới trẻ mà thậm chí cả những con người kiên cường và mạnh mẽ có bề dầy kinh nghiệm cuộc sống. Nhưng con người có thể chọn lựa và quyết định: để hoàn cảnh lấn át và chôn vùi những ước mơ và lý tưởng của đời mình hay can đảm đứng dậy chiến đấu để tiến đến mục đích của đời mình?

Hoàn cảnh dường như đã trở thành nguyên lý cho sự phất đấu và phát triển của con người. Chúng ta vẫn biết rằng hoàn cảnh tác động rất mạnh đến cuộc sống của chúng ta. Hoàn cảnh đôi lúc cũng là điều kiện thuận lợi để giúp con người đạt đến thành công một cách dễ dàng, nhưng đồng thời cũng là rào cản đối với con người trên con đường tiến đến mục đích của đời mình. Đứng trước những hoàn cảnh khó khăn, con người phải chọn lựa một là buông xuôi và phó mặc cho dòng chảy thời gian tới đâu thì tới, hai là phải dùng ý chí và nghị lực để vươn lên. Theo dòng lịch sử xã hội loài người, con người đã chiến đấu để vượt lên trên hoàn cảnh khó khăn. Con người tự bản chất có khả năng khắc phục hoàn cảnh và vươn lên để đạt đến mục đích của đời mình. Chính nhờ hoàn cảnh khó khăn tác động đến cuộc sống, con người đã phải cố gắng tìm ra những giải pháp tốt nhất cho cuộc sống của mình. Một trong những giải pháp đầu tiên và quan trọng là phải chiến thắng chính mình. Chính vì thế mà nhà văn Nguyễn Bá Học đã nói: “Đường đi khó không khó vì ngăn sông cách núi mà khó vì lòng người ngại núi e sông.” Đúng vậy, đứng trước những hoàn cảnh khó khăn hay một hành trình đường đời đầy căm go và thử thách, con người càng phải mạnh mẽ, nâng cao ý chí và đừng bao giờ đánh mất niềm tin. Niềm tin sẽ cho ta sức mạnh để tồn tại, ngay cả khi ta lâm vào hoàn cảnh nghiệt ngã nhất.

Cuộc sống của chúng ta được thêu dệt nên bởi hoàn cảnh và sự chọn lựa của ta. Hoàn cảnh là những tác động chung quanh cuộc sống của chúng ta. Những tác động này khiến chúng ta phải đương đầu với những chọn lựa của cuộc sống. Chúng ta không chọn lựa hoàn cảnh nhưng chúng ta có thể chọn lựa một cách sống trước hoàn cảnh. Hoàn cảnh cũng có thể là những gì khách quan đến từ bên ngoài, nhưng chúng ta cũng có thể tạo được hoàn cảnh mới cho cuộc sống của mình. Hoàn cảnh mới này chính là kết quả của sự lựa chọn và quyết định của chúng ta.  Vậy, Đứng trước hoàn cảnh của cuộc đời, chúng ta phải chọn lựa và đưa ra quyết định. Chính quyết định này sẽ làm nên số phận của ta.

Cụ Phan Bội Châu nói: “Ví phỏng đường đời bằng phẳng cả, anh hùng hào kiệt có hơn ai.” Đúng vậy, thời thế tạo anh hùng, và anh hùng làm nên lịch sử. Chúng ta chiến thắng trong những hoàn cảnh khó khăn nhất, chiến thắng đó mới là chiến thắng vĩ đại. Hoàn cảnh khó khăn không thể làm nhụt chí của người anh hùng mà ngược lại đã làm cho người anh hùng càng thêm mạnh mẽ và can trường. Chúng ta thường nghe nói: “Người bi quan nhìn thấy khó khăn trong mọi cơ hội, người lạc quan nhìn thấy cơ hội trong mọi khó khăn”(?).  Đối diện với hoàn cảnh khó khăn chúng ta không nên bi quan, nản chí để rồi chuốc lấy thất bại, nhưng chúng ta nên lạc quan trước hoàn cảnh khó khăn để có thể tìm ra giải pháp và cơ hội để chiến thắng. Khi cuộc đời nhấn chìm chúng ta nơi dòng xoáy hung dữ, chúng ta chỉ có 2 con đường để chọn: buông xuôi để rồi chìm xuống đáy hoặc hít một hơi dài để dũng cảm tiếp tục bơi.

Mỗi người đều được sinh ra trong một hoàn cảnh nhất định và chúng ta không có quyền chọn cho mình một gia đình, một hoàn cảnh để sinh ra, nhưng chúng ta có thể chọn cho mình một thái độ, một cách sống, một cách nhìn... Trong cuộc sống, có những lúc chúng ta lâm vào hoàn cảnh vô cùng tuyệt vọng, bế tắc và dường như mọi ước mơ, dự định tốt đẹp của chúng ta đều sụp đổ. Dường như chúng ta không còn điểm tựa nào cho cuộc sống. Đây chính là những lúc chúng ta buộc phải lựa chọn: dừng lại và bỏ cuộc hay can đảm tiến lên. Chúng ta hãy tin rằng mọi khó khăn thử thách không bao giờ lớn hơn năng lực tiềm ẩn thực sự trong chúng ta. Một nghiên cứu đã chứng minh, trung bình cuộc đời mỗi người sẽ trải qua ít nhất hai lần suy thoái và một lần khủng hoảng kinh tế. Suy thoái, khủng hoảng, khó khăn… là khách quan, là tất yếu. Tuy nhiên, làm sao để thoát khỏi vực thẳm của sự khó khăn, nắm lấy cơ hội tỏa sáng, tạo nên kỳ tích - thành công lớn, ấy mới thực sự là thử thách lớn nhất cho chúng ta. Đừng để hoàn cảnh lấn át và chôn vùi ước mơ và lý tưởng đời ta.

Richard Công