Xét Đoán

Từ điển tra nghiêng

Xét chỉ là đoán ! Nhiều khi xét duyệt hay quyết định một vấn đề nào đó, người ta chỉ dựa trên đoán. Tức là không dựa trên lí lẽ, chứng cớ rõ ràng mà chỉ dựa trên tình cảm, hay suy nghĩ chủ quan. Nói chung chỉ đoán mà thôi.

Xét để tìm ra đâu là sự thật ẩn dấu sau những sự kiện bên ngoài. Đoán để dò tìm, định hướng khi mọi việc đang còn mù mờ. Xét đoán thật cần thiết và hữu ích khi chúng được kết hợp đúng mức và đúng lúc.

Nhưng nết xét là kết quả trực tiếp của đoán và chỉ dựa trên đoán đến nỗi không gì có thể chen vào giữa được thì sẽ nguy to. Vì như thế rất dễ bị cú hồi mã thương : “Đừng xét đoán để khỏi bị xét đoán, vì anh em xét đoán thế nào thì cũng sẽ bị xét đoán như vậy?” (Mt 7,1-2).

Lão Phu